Jak prowadzić gimnastykę artykulacyjną dla dzieci powyżej 5 lat?

Dziecko, które mówi dobrze i wyraźnie, zawsze otrzymuje wykształcenie pierwszego stopnia. Zrozumiała mowa ułatwia zrozumienie, nie powoduje wstydu dla dziecka, nie generuje kompleksów. Pomoc dziecku, aby jego mowa była bardziej przejrzysta i czytelna, jest wyzwaniem dla troskliwych rodziców. Logopeda zajmuje się korektą poważnych wad mowy, ale bez systematycznej praktyki domowej w gimnastyce artykulacyjnej specjalista nie odniesie poważnego sukcesu. W tym artykule opiszemy, jak prowadzić zajęcia artykulacyjne niezależnie dla przedszkolaków w wieku powyżej 5 lat.

Gimnastyka artykulacyjna nazywana jest takim kompleksem, którego celem jest rozwijanie i wzmacnianie mięśni aparatu mowy dziecka. Obejmuje to niektóre mięśnie twarzy, język, struny głosowe, usta, mięśnie policzkowe i szyję. Ćwiczenia kompleksu artykulacyjnego dotyczą gimnastyki leczniczo-profilaktycznej, ponieważ pomagają w występowaniu pewnych problemów z mową oraz w zapobieganiu występowaniu takich problemów. Celem takiej gimnastyki jest wzmocnienie mięśni, nadanie im pewnej zręczności, siły, ponieważ tylko harmonijna praca wszystkich mięśni i wiązadeł zaangażowanych w wymowy dźwięków dziecka zapewnia jasną i zrozumiałą wymowę.

Kompleksy artykulacyjne pomagają poprawić ukrwienie takich mięśni, trenują pewne umiejętności utrzymywania pozycji mięśniowych mięśni, zmniejszają „zacisk” mięśni, bloków, co jest ważne podczas jąkania. Zwiększa szybkość wymowy i czystość dźwięków. Ćwiczenia z takiej gimnastyki mogą być statyczne, mające na celu utrzymanie pewnej pozycji mięśniowej, na przykład podczas wymawiania szczególnie trudnego dźwięku dla dziecka, jak również dźwięku dynamicznego.

Dynamiczna forma ćwiczeń ma na celu doprowadzenie prawidłowego sformułowania do automatyzmu i opiera się na ciągłym powtarzaniu i konsolidacji. Idealnie, dla każdego dziecka, wybierany jest własny kurs korekcyjnej terapii mowy, który pozwala skorygować konkretną wadę charakterystyczną dla konkretnego małego pacjenta.

Gimnastyka artykulacyjna jest przydatna dla wszystkich dzieci. A ci, którzy mówią czysto, i ci, którzy mają problemy z mową. Według statystyk drugiego - większość. Do 70% dzieci w wieku od 4 do 6-7 lat ma pewne odstępstwa od norm w rozwoju mowy. Te odchylenia nie zawsze są zauważalne, rodzice nie zawsze zgadują o nich, ponieważ nie każde takie dziecko się jąka lub „połyka” połowę dźwięków spółgłoskowych.

Jednoznacznym wskazaniem na początek gimnastyki są wszelkie odchylenia w wymowie dźwiękowej. Klasy są zalecane, gdy dyzartria, jąkanie, zadzior. Z niewłaściwą wymową zarówno samogłosek, jak i spółgłosek, z naruszeniem szybkości i zrozumiałości mowy. Nawet jeśli dziecko prawidłowo wymawia każdy z dźwięków, z powodu powolnego i nieaktywnego aparatu mowy, powstaje wrażenie „owsianki w ustach”.

Praktycznie nie ma przeciwwskazań do gimnastyki dla artykulacji.Tylko wtedy, gdy jest łączony i przeprowadzany jednocześnie z gimnastyką oddechową, istnieją pewne ograniczenia: wady serca, choroby psychiczne, choroby naczyniowe. Dla ogólnej gimnastyki artykulacyjnej przeciwwskazaniami mogą być choroby zębów i dziąseł w ostrej fazie, zapalenie warg, języka, zapalenie migdałków w ostrym okresie.

W każdym kompleksie artykulacji istnieje kilka grup ćwiczeń. Zawsze powinieneś zaczynać od prostych i stopniowo przechodzić do trudnych. Proste proste ćwiczenia obejmują rozgrzewkę, a także ćwiczenia statyczne - trzymanie ust, język w określonej pozycji przez określony czas. Bardziej złożoną grupą technik są ćwiczenia dynamiczne, których celem jest „wypracowanie” pewnych grup dźwięków - na przykład tylko syczenie lub tylko głuchy. Dla dzieci w wieku 4-5 lat i starszych stosuj złożone ćwiczenia.

Dlaczego gra jest ważna? Tak, ponieważ samo ładowanie artykulacyjne nie zapewnia ani przyjemności, ani zainteresowania. Ale jeśli przedstawisz to jako grę i zaangażujesz dziecko, wszystko okaże się dużo szybsze i bardziej efektywne.

Nie możesz nauczyć dziecka mówić poprawnie przez jeden dzień lub miesiąc. Zajęcia powinny być prowadzone codziennie przez dość długi czas. Tylko wtedy trwałe umiejętności staną się dobrym nawykiem i staną się całkowicie naturalne dla dziecka.

Gimnastyka nie powinna być długa, aparat mowy jest tak zaprojektowany, że szybko się męczy. Spróbuj ograniczyć czas lekcji do 5 minut. W niektórych przypadkach możesz przedłużyć sesję na kilka minut. Poniżej przedstawiamy zestaw ćwiczeń. Nie musisz dopasowywać tego wszystkiego w wyznaczonych pięciu minutach, jest to niemożliwe i absolutnie nie jest konieczne. Wystarczy podzielić go na grupy 2-3 ćwiczeń i przeprowadzić 4-5 sesji z wykorzystaniem różnych zadań.

Połącz je w grupy według własnych upodobań, ale pamiętaj o ważnej zasadzie - tylko jedno ćwiczenie w kompleksie powinno być nowe. Pozostałe dwa powinny być znane przedszkolakowi, aby mógł wzmocnić już nabyte umiejętności. Dołącz ćwiczenia statyczne i ćwiczenia dynamiczne. Wykonaj pierwsze ćwiczenia prostsze - statyczne.

Rób gimnastykę w pozycji siedzącej. Pas barkowy, szyja, kończyny dziecka powinny być rozluźnione. Jeśli istnieje lustro ścienne, powiesić je w pobliżu miejsca zatrudnienia - dziecko będzie mogło zobaczyć jego artykulację i porównać je z ruchami aparatu artykulacyjnego rodziców. Jeśli nie ma takiego lustra, umieść małe lustro na stojaku przed dzieckiem na stole, a zostaniesz umieszczony naprzeciwko twarzy dziecka. Więc zobaczy, jak to zrobić i jak to się właściwie dla niego okazuje.

Nie bądź leniwy i rób karty ze zdjęciami. Pomogą dziecku lepiej zrozumieć sytuację, gra stanie się bardziej interesująca. Opowiemy o kartach poniżej.

Pokażemy ci tylko kilka najbardziej popularnych i przydatnych ćwiczeń. Na ich podstawie możesz tworzyć nowe, wymyślać własne, unikalne zadania. Podstawowe zadania są następujące.

• „Żaba”. Poproś dziecko, aby pokazało zęby, podobnie jak żaba. Następnie zamknij zęby, a usta rozchodzą się szeroko. Będzie to uśmiech na wszystkich 32 zębach. Przytrzymaj przez 10-15 sekund, potem możesz rozluźnić usta, spokojnie oddychać i powtarzać uśmiech.

• „Trąba”. Poproś dziecko, aby pokazało, jak słoń pije wodę.Aby to zrobić, złóż „trąbkę” - wargi należy wyciągnąć słomą jak najdalej do przodu. 10-15 sekund dziecko powinno trzymać je w tej pozycji, po czym można je rozluźnić, a po minucie powtórzyć ćwiczenie.

• „Jolly Elephant”. To ćwiczenie łączy dwa poprzednie. Najpierw poproś dziecko, aby wykonało „trąbkę”, przytrzymaj ją przez kilka sekund. Bez przerwy i odpoczynku pozycja warg powinna zostać zmieniona na najszerszy uśmiech na świecie - żabę. Wykonaj ćwiczenie kilka razy.

• „Kaszalot”. W tym ćwiczeniu będziesz musiał pokazać dziecku, jak wygląda kaszalot, kiedy otwiera wielkie usta. Użyj karty graficznej z odpowiednim obrazem. Poproś dziecko, aby otworzyło usta, pokazało zęby, wyciągnęło język, zdjął język i uśmiechnął się jak najszerzej, a następnie zamknął usta.

• „Szkodliwe”. To ćwiczenie u dzieci w wieku przedszkolnym zazwyczaj powoduje prawdziwą zabawę. Ma na celu rozluźnienie mięśni języka. Poproś dziecko, aby nie wystawało, ale wyrzuć szeroki i ospały język na dolną wargę, całkowicie go rozluźnij. Klepiąc go w usta, musisz wypowiedzieć „pya-pya-pya”.

• „Gwiazda futbolu”. Połóż wacik na stole przed dzieckiem i narysuj bramkę piłkarską na kartce papieru. Zapytaj go, składając swoją gąbczastą rurkę, by wbić bawełnianą kulkę w ruch kierunkowy strumienia powietrza bramki bramkowej. Napompuj policzki, gdy jest to niemożliwe. Wdychaj powietrze tylko przez nos, przepływ strumienia powietrza nie powinien być przerywany.

• „Słodki ząb”. Poproś dziecko, aby wyobraziło sobie, że ma na ustach pyszne lody lub krem ​​czekoladowy. Zadanie polega na jak najszybszym zlizaniu ust, jak najdalej trzymając język. Podczas odrabiania lekcji dozwolone jest umieszczenie kropli dżemu lub pasty czekoladowej na samym czubku nosa dziecka. Niech spróbuje dosięgnąć jej językiem. Nawet jeśli to nie zadziała, upewnij się, że nagrodzisz go łyżeczką smakołyków.

• „Czyścimy, myjemy kominiarza”. Ćwiczenie to jest wykonywane w celu wzmocnienia więzadła gnykowego i zdolności do mocowania języka stożkowego za dolnymi zębami, w celu lepszego wymawiania dźwięków gwizdania i dzwonienia. Poproś dziecko, aby otworzyło usta i oczyściło dolne zęby od wewnątrz czubkiem języka. Zrób to razem. Pamiętaj, że zęby dziecka oczywiście okazały się czystsze.

• „Parowiec”. Ćwiczenie to ma na celu wyszkolenie jednego z najbardziej problematycznych obszarów przedszkolnego aparatu mowy, tylnej części języka. Konieczne jest trzymanie czubka języka zębami i nie wypuszczanie go. Jednocześnie konieczne jest, aby jak najgłośniej wypowiedzieć dźwięk „ss ss”. Okaże się bardzo podobny do rogu statku.

Będą potrzebne do wielu ćwiczeń. Ale więcej dla dynamiki. Obrazki do zajęć można rysować niezależnie lub drukować z Internetu. Oto kilka ćwiczeń z kartami.

• „Chrząszcze”. Pokaż kartę z chrząszczami, czytając ślad: „Nadal tam jestem, wciąż tam jestem, usiądę na kwiatach, zobaczę, pokażę, opowiem dzieciom opowieść”. W końcu wraz z dzieckiem powtarza się „Zhu-Zhu-Zhu”.

• „Lotnisko”. Poproś dziecko, aby wylądowało na wszystkich samolotach. Pokaż karty z obrazami różnych samolotów i rakiet. Podczas gdy karta jest w powietrzu, dziecko wraz z tobą towarzyszy lotowi dźwiękami „rrrrr” i „wff”. Zanurz się za pomocą karty i narysuj koła w powietrzu - dziecko musi powtórzyć „yyy”, a kiedy narysowany samolot wyląduje, powinieneś powtórzyć „uv-f-f” tak głośno, jak to możliwe.

• „Przydatne przedmioty”. Do tego ćwiczenia potrzebne są obrazy przedmiotów, których cel jest dobrze znany dziecku. Wygląd każdej karty musi brzmieć: młotek - tuk-tuk-tuk, zegar - kleszcz-tac, pociąg - chukh-chukh, buty - top-top, itp.

• „Ciekawe zoo”. Do tego ćwiczenia potrzebne będą obrazy zwierząt, w imię których, w „głosowym działaniu” imitacji, występują dźwięki, które są problematyczne dla dziecka. Jeśli dziecko źle mówi „L”, umieść w swoim zoo lwa, pieczęć, wiewiórkę, lenistwo, konia, lemura.Jeśli występują problemy z dźwiękiem „C”, zoo powinno mieć psa, świstaka, wiewiórkę, szarego wilka, słonia. Jeśli masz problemy z wymową słowa „P” - tygrys, ryś, ryba.

Według opinii mam, którzy uprawiali gimnastykę artykulacyjną i masowali dzieci, prawie każdy może osiągnąć imponujące wyniki. Niektórzy zaczynają angażować się w kontakt z dzieckiem przed wizytą u logopedy, a to właśnie odgrywa kluczową rolę - dziecko zaczyna mówić normalnie bez logopedy. Podobne lekcje od specjalistów w klinikach i ośrodkach dla dzieci, według mam, są dość drogie - od 300 rubli. na jedną lekcję. I to jest kolejny powód do uprawiania gimnastyki w domu.

O tym, jak robić gimnastykę artykulacyjną dla dzieci, patrz poniższy film.